STRONA GŁÓWNA

INICIO

KURSY

CURSOS

CENY

PRECIOS

OPRÓCZ LEKCJI ACTIVIDADES

KONTAKT

CONTACTO

TŁUMACZENIA

TRADUCCIÓN

TEST UMIEJĘTNOŚCI

TEST DE NIVEL

 

 

SPOTKANIE Z FLAMENCO - LA FIESTA DE FIN DEL CURSO 2007/2008

Poniżej kilka słów o FLAMENCO i poszczególnych tańcach, które można było obejrzeć w czasie pokazu z okazji zakończenia roku szkolnego 2007/2008.

 

 

PALABRAS CLAVES (kluczowe pojęcia):

 

·         GUAJIRAS

 

 

1.    Słowo FLAMENCO ma kilka znaczeń w hiszpańskim, może oznaczać:

- rzeczownik i przymiotnik na określenie mieszkańca Flandrii (flamandzki, Flamandczyk),

- nazwa gatunku ptaka – flaming

- przymiotnik: zadziorny, zuchwały, cwany, chytry

- a także: andaluzyjski i cygański

Jak to się stało, że zaczęto używać tego słowa na określenie folkloru Cyganów andaluzyjskich? Otóż słowo Flamandczyk w żargonie XVI wiecznej Hiszpanii, zyskało dodatkowe, negatywne znaczenie. Flamandczykami zaczęto nazywać ludzi cwanych, chytrych, bo za takich uchodziła znienawidzona arystokracja flamandzka obecna na dworze królów Hiszpanii. A ponieważ Cyganów również uważano za oszustów i przybłędów, określenie przylgnęło do nich a w wieku XIX również do ich twórczości, powoli wytracając stricte negatywny wydźwięk. FLAMENCO to muzyka, śpiew i taniec Cyganów andaluzyjskich, w których niezwykła ekspresja cygańska połączyła się z orientalnymi elementami muzyki andaluzyjskiej. Flamenco narodziło się z nędzy, z cierpienia, którego Gitanos doświadczali od pełnoprawnych mieszkańców ziem, które przemierzali w swej wędrówce. El grito de angustia y dolor – lament, krzyk zgryzoty i bólu, to istota flamenco puro – czystego flamenco. Dzisiaj flamenco obejmuje wiele stylów (tzw. palos), które reprezentują wpływy różnorodnych grup etnicznych, z którymi współżyli Cyganie. W celu uporządkowania wielkiej różnorodności pieśni, wyróżnia się 3 podstawowe grupy stylów flamenco: pieśni pierwsze, podstawowe (Solares, Tangos, Cantiñas, Romances, Tonás i Siguiyriyas), pieśni wywodzące się z Fandango oraz pieśni AFLAMENCADAS - podobne do flamenco. 

2.    GITANO w języku hiszpańsku znaczy Cygan. GITANOS osiedleni w  Andaluzji stworzyli flamenco. Kiedy to się stało – nie wiadomo, nie ma konkretnej daty, którą uznano by za początek flamenco. Wiadomo, że Cyganie przybyli na Półwysep Iberyjski w XV, osiedlili się na południu, w Andaluzji. W ówczesnych czasach ziemie te znajdowały się pod panowaniem władców mauretańskim, którzy słynęli z tolerancji wobec podwładnych wyznających inną religię. Po przejęciu władzy przez Królów Katolickich sytuacja Cyganów stała się bardzo trudna. Podobnie jak muzułmanów i Żydów oraz chłopów andaluzyjskich. Właśnie wśród tej dyskryminowanej ludności, Cyganie odnaleźli przyjazne środowisko i bogactwo kulturowe, z którego czerpali inspiracje do swojej muzyki ludowej.

3.    Flamenco nazywane jest również Cante Hondo albo, jak to mówią w Andaluzji, Cante Jondo. Głos pieśniarza flamenco- CANTAOR-a jest szorstki, zachrypnięty. W jego śpiewaniu słychać ogromny wysiłek i zaangażowanie.  To nie jest wesołe podśpiewywanie do tańca, to cante hondo – głęboki śpiew,  śpiew z głębi duszy przekazujący silne, głębokie uczucia. W tańcu flamenco „Bailaores” występują w pojedynkę. „Bailaora” flamenco to kobieta silna, z niepohamowanym temperamentem, zmysłowa i częściej zrozpaczona aniżeli wesoła. Za jedyny akompaniament ma śpiew i gitarę, stukanie obcasami, klaskanie, pstrykanie  palcami. Nie ma orkiestry, skrzypiec, gwaru i zgiełku. Jest skupienie, duma, smutek, namiętność, ogień. 

4.    I jest El Duende – duch flamenco, który, najprościej mówiąc sprawia, że chce ci się śmiać albo płakać. I że nagle słuchając pieśni, podziwiając taniec dostajesz gęsiej skórki.

5.    ALEGRĺA to po hiszpańsku radość. Nazwa tańca wskazuje na jego wesoły charakter. Alegrias są pieśniami śpiewanymi w czasie świąt, zabawy. Wywodzą się z Kadyksu. Posiadają określoną strukturę: najpierw następuje wstęp (dosyć długi z charakterystycznym "tiri ti tran"), potem zwrotka z refrenem, później część bez śpiewu, popis tancerza, w której wykonywane są stepy oraz salida (zakończenie). Charakterystyczne "tiri ti tran" we wstępie wprowadził Ignacio Espeleta, który miał niegdyś zapomnieć tekstu i w ten sposób rozpoczął swój śpiew. We flamenco jest kilka rodzajów stepów, te które tańczy się w Alegrías nazywają się escobillas. Ale na określenie stepu używa się również słowa ZAPATEADO (od Zapato – but), które łatwiej zapamiętać.

6.    SEVILLANAS cante aflamencado, czyli pieśń przypominająca flamenco. Znawcy flamenco spierają się czy ten gatunek powinien być zaliczany do muzyki, która nazywana jest głębokim śpiewem - cante hondo. Sevillanas pochodzą z Sewilli i są andaluzyjską formą segedilli (seguidilla) - tradycyjnego tańca z Kastylii.  Tańczy się je z kastanietami. Po hiszpańsku kastaniety to castañuelas ale we flamenco nazywa się je palillos. Sevillanas to niewątpliwie najbardziej popularny taniec w całej Hiszpanii. Tańczy się go na zabawach, w czasie świąt kościelnych, nawet w dyskotekach. W Sevilli w czasie Wielkanocy i  podczas pielgrzymki do Matki Boskiej z Rocio. W przedszkolach w całej Hiszpanii uczy się dzieci tańczyć Sevillanas, tak jak nas uczono krakowiaka. To jedyny taniec flamenco tańczony według ściśle określonych kroków (pasos) i w parze: kobieta z mężczyzną lub kobieta z kobietą. Suknie do Sevillanas są rozłożyste, przystrojone obficie falbankami materiał jest często w grochy. W piosence są cztery zwrotki i refren. 

7.    TIENTOS to rodzaj Tangos – pieśni zaliczanych do grupy pieśni pierwszych. Tiento po hiszpańsku znaczy przezorność, ostrożność, rozwaga i w taki właśnie sposób tańczy się te tańce. Rekwizyt używany w Tientos to „el mantón” – ogromna chusta z frędzlami. Poruszanie nią w takt muzyki wymaga nie lada kunsztu od tancerki.

8.    GUAJIRAS to ballady wolnych, kubańskich farmerów, przywiezione do Andaluzji przez żołnierzy hiszpańskich wracających z Kuby, gdzie walczyli o utrzymanie kolonii kubańskiej. Wojnę przegrali ale przynajmniej przywieźli Guajiras, które Gitanos adoptowali do Flamenco. Najpopularniejszą na świecie kubańską balladą Guajiras jest piosenka znana również bardzo dobrze w Polsce: Guantanamera, Guajira, Guantanamera [guantenamera to mieszkanka Guantánamo].  Słowa tej piosenki, to wiersz poety rewolucyjnego José Martí. W czasie pokazu zobaczyliśmy taniec do pieśni o rzecze Guadalquivir:

Ay el rio Guadalquivir
va entre naranjos y olivos
los dos rios de Granada
bajan de la nieve al trigo

Tę samą pieśń Federico García Lorca umieścił w zbiorze pieśni „Cante jondo”. Poniżej tłumaczenie pieśni autorstwa Zofii Szleyen:

Wśród pomarańczy i oliwek

Przepływa Guadalquivir.

Rzeki Granady zbiegają

Od gór do pól pszenicznych.

 

                                                                                                                                                                                                                                                                                                          POWRÓT